Diş Çürükleri Neden Oluşur?

Kolunuz kırılır, alçıya alınarak kemikler yeniden kaynaştırılır. Etiniz kesilir, sargıya alınarak ve uygun ilaçlar yardımıyla kesik onarılır. Ancak dişler kendi kendilerini yenileyemeyen dokulardır. Bu nedenle de bir kez kırıldı mı yeniden bütün olamaz, bir kez çürüdü mü yeniden eski haline dönemez. Diş çürükleri pek çok insanın başa çıkmak zorunda kaldığı bir sorun. En iyi tedavi yolu ise çürük oluşumunu en başından engellemek.

Diş Çürümesi Nasıl Durdurulur?

Diş çürükleri toplumda çok yaygın olarak görülür ve tam bir baş belası olabilirler. Çekenler bilir, diş ağrısı en kötü ağrılar arasındadır. En iyi çözüm, çürük oluşmadan önce önlem almak ve oluşmasını engellemektir ama bunu yapabilmek için öncelikle çürüklere neyin sebep olduğu bilinmelidir.

•  Rafine şekerli gıdaların aşırı tüketimi
•  Asitli yiyecek ve içeceklerin aşırı tüketimi
•  Vitamin ve mineral eksikliği
•  Ağız hijyeninin yeterince sağlanamaması

Sağlıklı bir dişi çürük bir diş haline getiren sebepler çoğunlukla beslenme alışkanlıkları ve ağız içi temizliği ile ilişkilidir.

Rafine Şekerli Gıdaların Aşırı Tüketimi

Toz şeker, küp şeker ve pudra şekeri formlarında karşımıza çıkan rafine şeker, günlük hayatta hemen her şeyde karşımıza çıkabiliyor. Gofret, çikolata, bisküvi gibi abur cuburlardan tutun ambalajlı beyaz ekmeklere, meyveli yoğurtlardan ketçap gibi soslara kadar neredeyse her ambalajlı gıda şeker ilave edilerek piyasaya sürülüyor. Tüketiciler tarafından tadı beğenilsin ve daha çok satılsın diye uygulana bu taktik, ağız sağlığını olumsuz etkiliyor.

Çünkü biz insanlar kadar bakteriler de şekeri çok severler. Ağız içinde çürüğe neden olan ama sayıları hasar vermeyecek kadar az bulunan bakterileri rafine şeker ile beslediğinizde, hasar verecek seviyeye ulaşırlar. Bu bakteriler salgıladıkları asitler ve enzimler ile diş minesini deler ve diş dokusunun derinlerine inerek dişin kendisini yemeye başlar.

Asitli Yiyecek ve İçeceklerin Aşırı Tüketimi

Ağız içi ortamı doğal olarak baziktir, yani pH değeri 7’nin üzerindedir. Ağız içi zararlı bakterilerin yeterince beslenip güçlendiğinde asit salgılayarak ortamın pH dengesini bozduğu ve diş minesini deldiği ise bilinen bir gerçek. Asitli gıdalar, bu işi bakterilerin yerine yaparak işlerini kolaylaştırır. Asitli içeceklerin büyük çoğunluğu zaten rafine şeker içerir ama şeker içermeseler bile ağız içi pH dengesini bozarak diş minesini delerler. Bu deliklerden içeri sızan bakteriler de dişin kendisi ile beslenip dişi çürütürler.

Vitamin ve Mineral Eksikliği

Vitamin, mineral ve lif yönünden zengin olan meyve ve sebzelerin diyette ağırlıklı olarak yer almaması, diş çürüklerini körükler. Özellikle kalsiyum, fosfor, florür, B ve C vitaminlerinin eksikliği dişlerin çürüme sürecini hızlandıran faktörlerdir. Yeterince mineral bulunmayan bir vücutta diş minesi de yeterince kalın ve sağlam olmaz ve bakteriler tarafından delinmesi daha kolay hale gelir.

B ve C vitaminlerinin eksikliği de diş eti kanamalarına sebep olarak zararlı bakterilerin kana karışması ve dişi içeriden çürütmesine yol açar. Ayrıca vitamin eksikliği vücudun savunma mekanizması olan bağışıklık sistemini de baskılayarak zararlı bakteriler ile savaşmayı zorlaştırır.

Ağız Hijyeninin Yeterince Sağlanamaması

Rafine şeker içersin ya da içermesin, yediğimiz ve içtiğimiz her şey ağzımızda kalıntı bırakır. Bu gıda artıkları ağız içi zararlı bakterileri besleyerek ortamın pH değerlerini olumsuz etkiler ve çürüklerin oluşumuna zemin hazırlar. Yenilen ve içilen her ne olursa olsun, ağız temizliği yeterince sağlanamadığında çürük oluşumu kaçınılmazdır.

Diş Çürümeleri Nasıl Belirti Verir?

Bir dişin çürüyüp çürümediğini anlamanın en bilindik yolu, üzerinde siyah lekelenmeler aramaktır. Genellikle diş çürükleri kendilerini diş yüzeyinde siyah lekeler olarak belli ederler. Ancak lekenin görünür bir yerde olmadığı ya da çürüklerin dişin alt yüzeyinden başladığı durumlarda gözle tespit etmek mümkün olmayabilir. Bu durumda başka belirtilere bakarak çürük tespiti yapılabilir.

• Temizlik sonrası bile süren ağız kokusu
• Soğuk ve sıcak içeceklerden sonra gelen sızı
• Dişte ara sıra nükseden zonklama ve ağrı

Bu belirtilerden herhangi biri diş çürüğünden şüphelenmek için yeterlidir. Böyle şüpheli bir durumda yapılacak en iyi şey, en yakın zamanda bir dişçiye görünmek olacaktır.

Diş Çürükleri Nasıl Önlenir?

Diş çürüklerinin asıl sebepleri genellikle beslenme düzeni ve hijyen ile ilişkilidir. Bu nedenle de çürük oluşumunu önlemek için gün içinde tükettiğimiz gıdalara ve ağız içi temizliğine dikkat etmek gerekiyor.

Çürük Önleyici Beslenme Düzeni

Şekerli ve asitli gıdaların tüketimini minimuma indirmek, çürük oluşumunu engellemenin anahtarıdır. Gıda seçimlerinde olabildiğince şekersiz ürünler tercih edilmeli, abur cubur ve tatlı tüketimi azaltılmalıdır.

Diş minesini güçlendirecek minerallerce zengin besinlere sofrada yer verilmelidir. Koyu yeşil yapraklı sebzeler, kalsiyum açısından en zengin gıdaların başında gelir. Bunun yanı sıra C vitamini ve sağlıklı lifler içeren meyveler ve sebzeler beslenme düzeninin temelini oluşturmalıdır.

Çürük Önleyici Ağız Temizliği

Her öğünden sonra su içmek hem sindirim sistemi için faydalıdır hem de ağızda kalan kalıntıların temizlenmesini sağlar. Dişler kaliteli bir diş macunu ile en az iki, en fazla üç dakika boyunca fırçalanmalıdır. Fırçanın ulaşamadığı diş araları için diş ipi kullanımı elzemdir. Anti-bakteriyel bir gargara ile ağzın çalkalanması da bakterilerin kontrolsüz çoğalmasını engelleyerek çürük oluşumunu önler.